“Give me a Leonard Cohen afterworld, so I can sigh eternally”
Το παραπάνω δίστιχο περιλαμβάνεται στο ‘Pennyroyal Tea’, κομμάτι από το ‘In Utero’ των Nirvana. Στο τραγούδι αυτό ο αέναος αναστεναγμός προκαλείται, μάλλον, από αρνητικές αιτίες. Θα μπορούσε, όμως, υπό διαφορετική στιχουργική θεματική να είναι και αναστεναγμός ανακούφισης, ευχαρίστησης, αναγνώρισης ή τέλος ικανοποίησης. Τέτοια ικανοποίηση μπορεί να προκαλέσει η παρακολούθηση μιας ταινίας αφιερωμένης στο έργο του Leonard Cohen, συγγραφικό και μουσικό. Ιδίως όταν το τελευταίο αυτό παρουσιάζεται δημιουργικά από άλλους γνωστούς και μη μουσικούς. [Σωτηρία Σιγαλού]

Ποιητής, τραγουδοποιός, ερμηνευτής, καλλιτέχνης, συγγραφέας, στιχουργός… τί από όλα αυτά είναι τελικά ο Leonard Cohen; Αφελέστατη ερώτηση. “Όλα”, είναι η απάντηση, “και πολλά περισσότερα”, θα μπορούσε να πει κανείς και δεν θα είχε άδικο. Και μαζί με όλα αυτά, προσθέστε και τα παρακάτω… για να έχετε μια πιο “ολοκληρωμένη” εικόνα: γυναικάς, αμαρτωλός, χαμένος, ρομαντικός, ευφυής, αφελής, έξυπνος, απομονωμένος, κοινωνικός, φιλικός, εγωιστής, μανιοκαταθλιπτικός … και πολλά – πολλά άλλα. Όλα αυτά ήταν ή και εξακολουθεί να είναι ο Leonard Cohen, και γι’αυτά ακριβώς τα χαρακτηριστικά του, γι’αυτά ακριβώς τα “αμαρτήματά” του έχει λατρευτεί όσο λίγοι στην γενιά του (κι όχι μόνο).

Ο Leonard Cohen – Εβραίος (με πολωνικές ρίζες) από το Montreal – ξεκίνησε από μικρός τις μουσικές του αναζητήσεις, έχοντας από τη μία την κατάθλιψη που του προκάλεσε ο πρώιμος θάνατος του πατέρα του, και από την άλλη την οικονομική ευχέρεια που το ίδιο ακριβώς γεγονός επέφερε (η περιουσία του πατέρα του ήταν κάτι παραπάνω από αξιοπρεπής). Περιπλανώμενος μέσα σε αυτό τον πλούσιο αλλά κατά τ’ άλλα σκοτεινό κόσμο, κατάφερε (για κάποια χρόνια και με την “συνοδεία” του LSD) να εξελιχθεί σε έναν από τους μεγαλύτερους και πιο χαρισματικούς ποιητές και τραγουδοποιούς της εποχής του.

Τα τραγούδια του Leonard Cohen δεν είναι εύκολο να τα τοποθετήσει κάποιος σε κατηγορίες και ταμπέλες. Χωρίς ιδιαίτερη προσπάθεια έχει καταφέρει όλα αυτά τα χρόνια να υπηρετήσει αλλά και πολλές φορές να …μεταλλάξει σκηνές όπως η folk, η country και η pop, ενώ στις δημιουργίες του μπορεί κανείς να ανακαλύψει στοιχεία και προσμίξεις μουσικών χαρακτηριστικών που λίγοι έχουν καταφέρει να δημιουργήσουν και να αποδώσουν τόσο πετυχημένα.

Ο ίδιος στο συγκεκριμένο film εξιστορεί με μοναδικό τρόπο ιστορίες από την ζωή του και από την …μουσική του. Το ύφος του, η εκφραστικότητα της φωνής του και ο ποιητικός λόγος του είναι σχεδόν καθηλωτικά και ενδεικτικά του πνεύματος και της χαρισματικής προσωπικότητας του Καναδού δημιουργού, ενώ οι εμπειρίες και η διήγηση των προσωπικών του “παραμυθιών” είναι κάτι παραπάνω από ενδιαφέρουσες και αξιοπρόσεκτες.

Και δεν ήταν μόνο τα πρώτα του βήματα που έδειχναν το τι θα ακολουθούσε στην ζωή και την καριέρα του L. Cohen. Λίγο ο θάνατος της μητέρας του, λίγο η διαμονή του στην αγαπημένη του Ύδρα, λίγο η έμφυτη ικανότητα και το ταλέντο του στην ποίηση που τον είχε κάνει ήδη γνωστό, αλλά και οι θρησκευτικές του ανησυχίες (οι οποίες έστω και έμμεσα επηρέασαν τον τρόπο σκέψης και γραφής του) τον βοήθησαν (κατά κάποιο τρόπο) ώστε να συνεχίσει να περπατάει στα προσωπικά του σκοτεινά μονοπάτια εκπέμποντας όμως προς τα έξω μια βαθιά πνευματικότητα, μία λάμψη που στην πραγματικότητα ποτέ δεν έσβησε. Τόσο, που να αποτελεί και σήμερα διαχρονική αξία και δάσκαλο για όλους όσοι επιθυμούν να ακολουθήσουν παρόμοιους καλλιτεχνικούς δρόμους. Μια πηγή έμπνευσής και καλλιτεχνικού σεβασμού.

Είναι αλήθεια ότι μερικά από τα ονόματα που έλαβαν μέρος στα Leonard Cohen Tribute concerts δεν είναι ιδιαίτερα γνωστά στην Ευρώπη. Οσοι έχουν ασχοληθεί με την ποιοτική country μουσική τα γνωρίζουν και τα έχουν εκτιμήσει δεόντως χρόνια τώρα. Για τους υπόλοιπους αυτό το film είναι μια πρώτης τάξεως ευκαιρία για να γνωρίσουν και να καταλάβουν ότι η (κακοχαρακτηρισμένη – κυρίως στην Ελλάδα) folk – country μουσική αξίζει προσεχτικότερης και πιο open-minded προσέγγισης.

Όπως επίσης είναι αλήθεια ότι το παραπάνω άρθρο είναι περισσότερο ένα tribute κείμενο για τον L. Cohen και λιγότερο για το film που είχαμε την τύχη να παρακολουθήσουμε. Δεν θα μπορούσε να είναι και διαφορετικά…