Είναι κοινός τόπος ότι το σκηνικό πλαίσιο και το εξωτερικό περιβάλλον σ’ένα λογοτεχνικό έργο αποτελεί ερμηνευτικό κλειδί για το περιεχόμενό του. Συχνά μάλιστα υπάρχει απόλυτη συστοιχία μεταξύ των χαρακτηριστικών της σκηνογραφίας και των εσωτερικών διαθέσεων στους χαρακτήρες. Το ίδιο ισχύει και στα κινηματογραφικά έργα, των οποίων οι ερμηνευτικές ενδείξεις αποκαλύπτονται όχι μόνο με τη  σκηνογραφία, αλλά και τη μουσική επένδυση.

Εκκίνηση, λοιπόν, με τη μελέτη του τοπίου. Ένα τοπίο γοητευτικό και συνάμα απειλητικό: Αλγερία, Νιγηρία, Μαρόκο ενδεικτικά.  Άμμος, πέτρα και ήλιος στη Β.Αφρική, ένα λευκό φως που σχεδόν σε αρρωσταίνει, χαμηλά ορθογώνια σπιτάκια και ένας ουρανός σχεδόν στέρεος με τη μονιμότητα που γοητεύει και προφυλάσσει ταυτόχρονα. Ανάεροι ψίθυροι Ανατολής και πρόσωπα καλυμμένα με υφάσματα αμφίβολης καλοσύνης ή εχθρότητας.

Ο Πορτ (John Malkovich), συνθέτης και η Κιτ (Debra Winger), συγγραφέας, αποφασίζουν μετά από δέκα χρόνια γάμου να ταξιδέψουν μέσα σε μία παραισθητική έρημο, για να βρουν την έμπνευσή τους και να αναζωπυρώσουν ερωτικούς πόθους ακυρωμένους, ίσως, από την πλήξη μιας μακροχρόνιας συμβίωσης. Οι ερωτικές περιπέτειες του Πορτ και της Κιτ με τρίτους δεν αρκούν για να εξαλείψουν μια βαθιά ανομολόγητη αγάπη, καθώς και τους κακούς οιωνούς ενός επερχόμενου τέλους. Ο αφηγητής Paul Bowles μας προϊδεάζει από τις πρώτες σκηνές γι’αυτή την αόρατη απειλή «Στο τέλος όλα θα συνέβαιναν».

Ταξίδι αυτοπαρατηρησίας για τους δυο ταξιδιώτες σ’ένα τοπίο που γοητεύει και απελπίζει με τη συμβολή του Ryuichi Sakamoto σ’ένα μοναδικό συνδυασμό παραδοσιακών ανατολίτικων ήχων και του βασικού θέματος «The Sheltering Sky» με πιάνο ή έγχορδα.

Ατμοσφαιρική επένδυση άψογα συνδυασμένη με τον αισθησιακό ρεαλισμό του Bertolucci, για να θυμίζει το αντίτιμο μιας αλήθειας που οφείλει να πληρώσει ο άνθρωπος, όταν τη συνηδειτοποιήσει ετεροχρονισμένα. Ο συνθέτης δείχνει να ξέρει να διεισδύει στην ανθρώπινη ψυχή, όπως θα έκανε ο Ρέμπραντ, για να αποδώσει εξίσου καλά την αθωότητα και τη μοχθηρία, την ομορφιά και την αποκρουστικότητα, το φόβο και την υπέρβασή του. Τυνησιακοί ρυθμοί και ανατολίτικες γυναικείες απαγγελίες πλαισιώνουν το βασικό ορχηστρικό θέμα ως σύμβολα ενός αφιλόξενου  και πανάρχαιου πολιτισμού, απαραίτητου σε αυτοαναφορικά ταξίδια.

“The sheltering sky” (Τσάι στη σαχάρα) – a Bernardo Bertolucci film, 1990, music by Ryuichi Sakamoto (“The Last Emperor”, “Little Buddah”).