Ως είθισται, όταν ολοκληρώνεται μια σεζόν έχεις μια ξέφρενη διάθεση να συμμαζέψεις τα… ασυμμάζευτα, πόσο μάλλον όταν μια χρονιά είναι «γεμάτη» από κάθε άποψη. Κι όπως κάθε χρόνο, η δύσκολη αποστολή δεν ήταν να συλλέξω τις καλύτερες ταινίες της χρονιάς (μια μάλλον εύκολη διαδικασία, όταν έχεις να επιλέξεις δέκα σε σύνολο… δεκατριών πολύ καλών ταινιών), αλλά να φτιάξεις ένα αντιπροσωπευτικό… Drop-10, όπου έπρεπε να διαλέξω ανάμεσα σε 24 τίτλους! Αλλά αυτό είναι και το fun της όλης υπόθεσης τελικά, γι’αυτό και θα ξεκινήσω με αυτό…

 

DROP-10: OI XEIΡΟΤΕΡΕΣ ΤΑΙΝΙΕΣ ΤΗΣ ΧΡΟΝΙΑΣ

#10. ΑΝΙΚΗΤΟΣ του Κλιντ Ιστγουντ. Ο Νέλσον Μαντέλα αναλαμβάνει την Προεδρία της Νοτίου Αφρικής και αργότερα συνειδητοποιεί ότι η ομάδα φούτμπολ… Με αρχηγό τον Ματ Ντέιμον… Να κερδίσει το Παγκόσμιο… ΖΖΖΖΖΖΖΖΖΖΖΖΖ…

#09. ΤΟ ΚΟΥΤΙ του Ρίτσαρντ Κέλι. «What’s in the fucking box» αναρωτιόταν ο Μπραντ Πιτ στο Seven και την ίδια γαμ***νη ερώτηση έκανα κι εγώ καθόλη τη διάρκεια ενός ακόμα αποτυχημένου πειράματος. Αν και περισσότερο αναρωτιέμαι πια αν ο Κέλι είναι όντως εξωγήινος ή όχι…

#08. ΕΝΝΕΑ του Ρομπ Μάρσαλ. Έξω απ’το χορό πολλά τραγούδια λέγονται αλλά αν είναι όπως αυτά του εκτρωματικού κάτι-σαν-μιούζικαλ του Μάρσαλ τότε καλύτερα μούγκα στη στρούγκα και δαλιανίδικα χορευτικά παρά ο Καλιγούλας σε μουσικοχορευτικό όργιο κατά του καλού γούστου!

#07. ΜΕΤΑΦΥΣΙΚΗ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ του Ορεν Πέλι. Ελπίζω κάποτε, όπως έχει γίνει με το σύνολο του έργου του Εντ Γουντ, να μαζευτούν όλα τα φριχτά απομεινάρια του Blair Witch Project και να προβάλλονται σε ειδικές trash προβολές όπου θα εξυμνείται το μη-σινεμά. Ισως σε κάποια ρετροσπεκτίβα τύπου «Η Εβδομη Τέχνη στο YouTube»…

#06. ΥΠΟΨΙΑ του Ατομ Εγκόγιαν. Ετσι κι έκανες το λάθος να το πάρεις στα σοβαρά, έχανες τα λογικά σου και οδηγούσες τον εαυτό σου σε άτακτον φυγήν. Με κανιβαλιστική διάθεση, γλίτωνες τα χειρότερα. ‘Η τουλάχιστον, μέχρι να εμφανιστεί από κάπου το φάντασμα της Γκλεν Κλόουζ και να σε δολοφονήσει με κοκαλάκι για τα μαλλιά…

#05. Ολόκληρο το συνονθύλευμα που λέγεται «ελληνικό εμπορικό σινεμά». ΝΗSOS, Η ΚΛΗΡΟΝΟΜΟΣ, ΕΠΙΚΙΝΔΥΝΕΣ ΜΑΓΕΙΡΙΚΕΣ, I LOVE ΚΑΡΔΙΤΣΑ (ειδικά αυτό…) και δεν ξέρω πόσα ακόμα έχω ξεχάσει, καθώς ο κατάλογος φέτος ήταν σχεδόν σαδιστικά ατελείωτος. Κακογουστιά, ερασιτεχνισμός και τηλεοπτικές φαρσοκαταστάσεις είχαν το θράσος να αυτοαποκαλούνται «ταινίες». Ο Καιάδας λειτουργεί ακόμα;

#04. ΑΝΤΙΧΡΙΣΤΟΣ του Λαρς Φον Τρίερ. Για πόσο έξυπνος άραγε περνιέσαι, όταν ως ο «καλύτερος σκηνοθέτης του κόσμου» πουλάς για τέχνη ένα μάτσο εγωπαθέστατες εικόνες, με αμπαλάζ μισογυνικής θρησκευτικής αλληγορίας; Όσο θα συνεχίζει έτσι ο Δανός, δεν το γλιτώνω το chat με τις αλεπούδες…

#03. ΤΑ ΟΡΙΑ ΤΟΥ ΕΛΕΓΧΟΥ του Τζιμ Τζάρμους. Τι κάνει ο κεντρικός ήρωας; Τι ακριβώς του λένε οι γραφικοί τύποι που συναντά κάθε τρεις και λίγο; Τι γίνεται στο τέλος; Τι θέλει να πει ο ποιητής; Τι έφαγα το μεσημέρι;

#02. ΜΟΝΑΚΡΙΒΗ του Λι Ντάνιελς. Θα έδινες ποτέ Οσκαρ Σεναρίου σε ένα talk show της Οπρα; Και πώς θα το δικαιολογούσες; Ως ρεαλισμό; Ως τίμια αντιμετώπιση της πραγματικότητας; Τρίχες. Απλά θα τσέπωνες όσα περισσότερα μπορούσες πουλώντας τη μελούρα που λατρεύεις να μισείς. Ειδικά αν είσαι νέγρος, φτωχός και υπέρβαρος. Και εντελώς ατάλαντος, επίσης.

Και στην κορυφή του λόφου με τα σκατά ένα αγαπημένο δίδυμο. Οι αδερφοί Κοέν και τα γνωστά τους αποτυχημένα ανέκδοτα στον ΣΟΒΑΡΟ ΑΝΘΡΩΠΟ, που ίσως, από την πολλή σοβαρότητα, κατέληξε ποιο τραγελαφικός κι από το Burton Fink. Ειλικρινά, δε θα ήθελα ποτέ να ακούσω ανέκδοτο απ’αυτούς τους δύο τύπους. Ούτε χαμόγελο δε θα μπορούσα να σκάσω και από ευγένεια… eat my shorts! Δε θέλω να φανώ ρατσιστής, αλλά νομίζω πως του ξέφυγαν αυτοί οι δύο του Χανς Λάντα…

 

 

ΤΟΡ-10: ΟΙ ΚΑΛΥΤΕΡΕΣ ΤΑΙΝΙΕΣ ΤΗΣ ΧΡΟΝΙΑΣ

#10. ΣΗΚΩΤΟΣ ΓΙΑ ΤΗ ΣΥΝΑΥΛΙΑ του Νίκολας Στόλερ. Υπάρχουν κωμωδίες που γελάς με το σταγονόμετρο. Υπάρχουν κωμωδίες που γελάς επειδή γελάει ο διπλανός σου. Υπάρχουν κωμωδίες που γελάς χωρίς να πιάνεις το αστείο. Υπάρχουν κωμωδίες με μηνύματα, με κουφά ανέκδοτα, με σατιρικό χιούμορ. Και υπάρχουν και κωμωδίες με… Τζέφρι. Και είναι οι καλύτερες του είδους!

#09. ΔΙΨΑ του Παρκ Τσαν-Γουκ. «Καταδικασμένοι» βρυκόλακες, ασίγαστα πάθη, μαύρο χιούμορ και αρρωστημένος ερωτισμός. Ο δημιουργός του Oldboy ξέρει ΚΑΙ από αυτά και μάλιστα με in-your-face βιρτουζιτέ που ποντάρει στο συντονισμό σου με μια μεταμοντέρνα ποιητική συχνότητα. Βολεύεσαι ή θα γίνει του… MoonNew;

#08. TOY STORY 3 του Λι Ανκριτς. Πόσο περισσότερο συγκινητική να γίνει μια ταινία που σκοπός της είναι να σε βάλει στη θέση ενός… παιχνιδιού που προσπαθεί με κάθε τρόπο να βρεί μια αθώα ψυχή να παίζει μαζί του; Αν είχα μία και μοναδική ευχή, θα ευχόμουν να γίνω ένα τέτοιο παιχνίδι. Και στην αγκαλιά ενός μικρού παιδιού, να διασκεδάζω την ελευθερία μου. Και να μην σιχτιρίζω που μεγάλωσα με το έτσι θέλω.

#07. Ο ΚΥΝΗΓΟΣ του Χονγκ-Τζι Να. Ταινία του 2008, γροθιά στο στομάχι για το 2010. Και μάλιστα κορεάτικη! Οι Αμερικάνοι ήδη τρίβουν τα μάτια τους κι εσύ τα δικά σου – οι μεν από τη ζήλια τους, εσύ από την ένταση και το «βουητό» του πιο συναρπαστικού crime story που έθρεψε τα κινηματογραφικά σωθικά την τελευταία δεκαετία. Γι’αυτούς που το είδαν στην ώρα του, τουλάχιστον…

#06. Ο ΑΠΙΘΑΝΟΣ ΚΥΡΙΟΣ ΦΟΞ του Γουές Αντερσον. Ξέχνα το animation! Ένα απλό καδράρισμα, μια αστεία ατάκα, μια νότα του Αλεξάντρ Ντεσπλά, ένα συνηθισμένο κλείσιμο του ματιού και ιδού: μια ταινία του Γουές Αντερσον. Από την κορφή ως την… ουρά.

#05. ΚΥΝΟΔΟΝΤΑΣ του Γιώργου Λάνθιμου. Το ελληνικό σινεμά που δαγκώνει, που προκαλεί, που απασχολεί, που μαγνητίζει, που «εκδικείται» για την ατελείωτη μιζέρια που το ταλάνιζε εδώ και δεκαετίες. Από τις λίγες κινηματογραφικές εμπειρίες που δεν μπορείς να γράψεις παρά ελάχιστες λέξεις, ελπίζοντας πως στο μέλλον αυτές θα χάσουν κάθε σημασία γιατί οι εικόνες – όπως αυτές του Λάνθιμου – θα τις έχουν ολοκληρωτικά ισοπεδώσει.

#04. ΨΗΛΑ ΣΤΟΝ ΟΥΡΑΝΟ του Πιτ Ντόκτερ. Ενα δεκάλεπτο μοντάζ γεμάτο αναμνήσεις. Σε έναν ψηφιακά πλασμένο κόσμο που «αναπνέει» μόνο ανθρώπινα. Κατά τη διάρκεια, αλλά και για πολλή ώρα μετά, ένας ποταμός δακρύων να το ακολουθεί. Χωρίς την παραμικρή υποψία «υπαναχώρησης», η πιο συγκινητική ταινία που μπορούσες να δεις φέτος. Και, κατά την «ταμπέλα», ήταν ένα απλό… Μίκυ Μάους.

#03. ΑΔΩΞΟΙ ΜΠΑΣΤΑΡΔΗ του Κουέντιν Ταραντίνο. Πόσο να ζυγίζει η ευφυΐα κάποιου; Στην περίπτωση του Ταραντίνο, απλά, δεν μετριέται! 153 λεπτά μετά παραμένει καρφωμένη στο μυαλό σου η απορία «μα, τι μπορεί και γράφει αυτός ο άνθρωπος!». Καθηλωμένος από μερικές αράδες συναρπαστικού διαλόγου, υπνωτισμένος από ερμηνείες σαν του Κριστόφ Βαλτς και χαζεύοντας τις σκηνοθετικές ακροβασίες του Ταραντίνο, παραδέχεσαι ένα πράγμα και τέλος: He’s the Man.

#02. AVATAR του Τζέιμς Κάμερον. Όταν έχεις στο ενεργητικό σου την τελευταία πραγματικά μεγάλη ταινία επιστημονικής φαντασίας, όταν είσαι ο δημιουργός της ταινίας των 11 Οσκαρ και καταλήγεις να έχεις κάνει το πιο πετυχημένο – παγκοσμίως – εισπρακτικά φιλμ όλων των εποχών, ναι, είσαι ο βασιλιάς του κόσμου. Και, κατά τα φαινόμενα, ο τελευταίος των μεγάλων οραματιστών. Οδήγησε κι άλλο το σινεμά μπροστά, φίλε…

Η κορυφή φέτος ήταν υπόθεση… καρδιάς. Ο σεβασμός και η υπόκλιση πάνε στον Κάμερον, αλλά η καρδιά μου είναι ταγμένη στο ΡΑΝΤΕΒΟΥ ΣΤΟΝ ΑΕΡΑ του Τζέισον Ράιτμαν γιατί μου μίλησε κατευθείαν σ’αυτήν. Δε θα αναφέρω ξανά τους λόγους που αγαπώ τόσο πολύ αυτή την ταινία, αλλά θα σταθώ μόνο σε τούτο: πόσο, μα πόσο, μπορεί να σε πονάει μια πραγματικότητα που αξιοποιήθηκε τελικά μονάχα από το αδηφάγο και προσκολλημένο στις στουντιακές απαιτήσεις Χόλιγουντ; ‘Η μάλλον, πόσο πόνεσε κάποιους «άλλους» όλο αυτό; Μην ασχοληθείς να απαντήσεις. Απλά, σκύψε το κεφάλι και προβληματίσου, γιατί ταινίες σαν κι αυτή θα ξαναδείς μετά από δέκα χρόνια πάλι…

Αυτά προς το παρόν. Μέχρι τις 24 Αυγούστου (οπότε και κάνει πρεμιέρα το πολυαναμενόμενο Inception του Κρις Νόλαν) κλείνω τους διακόπτες και αράζω απέναντι από την οθόνη μου, περνώντας όπως κάθε χρόνο τις καλύτερες διακοπές του κόσμου, παρέα με τον κύριο Ιλό, έναν καρχαρία ονόματι Μπρους, τη μανούλα του Τζέισον Βόρχις κι ένα κάρο άλλους κλασικούς «καλοκαιρινούς» ήρωες…

 

Πάνος Κατσιμπέρης | skotseziko-ntous.blogspot.com