Eluvium:  Similes

Τα πιο όμορφα πράγματα είναι στη βάση τους μια μουσική αρμονία κατά τον Καντίνσκι: ο ήλιος που δύει σ’ένα ηλιοβασίλεμα στη Μόσχα και καταλήγει σε μία κηλίδα κόκκινη  μοιάζει με το ζενίθ μιας μουσικής συμφωνίας που δονεί τις χορδές της ψυχής με το fortissimo πριν την εναποθέσει απαλά στην πραγματικότητα. Ο Καντίνσκι, ζωγράφος και μουσικός, έβλεπε τη μουσική σαν γέφυρα συναισθημάτων μεταξύ του καλλιτέχνη και του αποδέκτη του που ανοίγει το δρόμο για μια ατελείωτη ποικιλία ενδεχόμενων εμπειριών.

Αυτές οι σκέψεις είναι το πρώτο στάδιο μιας προσπάθειας να εμβαθύνει κανείς σε σύγχρονα μουσικά είδη που δεν απλώνονται ως πραμάτεια απλόχερα στον ακροατή με ένα επαναλαμβανόμενο ρεφρέν ή με στερεότυπα  αναγνωρίσιμα μουσικά σχήματα, αλλά έχουν τη γοητεία της αφαιρετικής μουσικής γλώσσας που προϋποθέτει ένα βαθμό ανεξαρτησίας από τις συγκεκριμένες αναφορές στον κόσμο και μία ηθελημένη προσωρινή αναχώρηση από την πραγματικότητα. Ο Καντίνσκι, ο οποίος διατύπωσε τον ορισμό της αφηρημένης τέχνης με μουσικούς όρους, πίστευε ότι η μουσική είναι από τη φύση της αφηρημένη, διότι πηγάζει από την ανθρώπινη εσωτερική αναγκαιότητα και την εκφράζει με αφαιρετικά στοιχεία.

Εν όψει του επερχόμενου άλμπουμ Similes του σχήματος Eluvium, με καταγωγή από το Portland της βοριοδυτικής Αμερικής, διαπιστώνω εμπειρικά αυτό που διακήρυξαν πολλοί θεωρητικοί της τέχνης: ότι, δηλαδή, η αφαίρεση, η αναγωγή  της εικόνας στο πνεύμα με σχήματα καθαρά, αρχετυπικά είναι βαθιά ανθρώπινη ανάγκη που συναντάται από τα πρώτα πολιτιστικά αποτυπώματα του ανθρώπου στα βράχια ή στις σπηλιές, την κινέζικη ή ισλαμική καλλιγραφία μέχρι και τον κυβισμό του Πικάσο ή τον «ψυχρό γεωμετρικό ρομαντισμό»του Καντίνσκι. Ενώ συχνά η αφαίρεση διαστρεβλώνει τις μορφές ή τις απλουστεύει, αλλά και τις αποβάλλει, μας διδάσκει με σαφήνεια ότι μπορούμε να απολαμβάνουμε τη ζωή χωρίς να την αναλύουμε και να την κατανοούμε με τη λογική. Κατά τον ίδιο τρόπο ο «ανεικονικός» μουσικός ήχος διαστρεβλώνοντας την άμεση οπτική  μας σφαίρα, την εντάσσει σ’ένα απόλυτο και καθαρό βίωμα συναισθήματος και πνεύματος.

Ο Matthew Cooper, σα δεξιοτέχνης και οραματιστής ζωγράφος στις αρχές του 20ου αιώνα  και κάτω από την ετικέτα Eluvium, παρουσιάζει ένα απροσδιόριστο μουσικό πεδίο όπου ξεναγείται κανείς με κλειστά τα μάτια ακολουθώντας εσωτερικές παρορμήσεις και βυθιζόμενος σε μεγάλες επιφάνειες έντονων χρωματισμών και αντιθέσεων. Οι συνθέσεις του ενσωματώνουν πολλά είδη -shoegaze, electronic, minimalism, piano- και ακούγονται σα συμφωνικά έργα που εκτελούνται από έναν άνθρωπο. Και ενώ τεχνικά παίζει με τους ίδιους ηχητικούς συνδυασμούς, καταφέρνει να δίνει την εντύπωση αντηχήσεων μεγάλων διαστάσεων που φαίνονται ελάχιστα γήινοι. Αυτό συμβαίνει στο αλμπουμ Talk Amongst the Trees (2005), όπου ο ατμοσφαιρικός  πειραματισμός σχεδόν προκαλεί μία ευχάριστη σύγχυση καθώς και στο Copia (2007) όπου η κιθάρα, σχεδόν απούσα, δίνει τη σκυτάλη στο πιάνο, το εκκλησιαστικό όργανο και τα συνθεσάιζερ. Από την άλλη, οι τίτλοι “Seeing You Off the Edges”, “Requiem on Frankfort Ave” δίνουν ελεγειακό και μεγαλεπήβολο τόνο. Σε παλαιότερο δείγμα, όπως είναι το An Accidental Memory in the Case of Death (2003) κυριαρχούν συνθέσεις σε  solo piano με τους ίδιους αέρινους  παλμούς να διαχέονται μέσα από την ανάκληση μισοξεχασμένων αναμνήσεων.

Το νέο άλμπουμ του project Eluvium Similes που αναμένεται στις 23 Φεβρουαρίου προαναγγέλλεται με το τραγούδι “The Motion Makes Me Last” που μπορεί κανείς να ακούσει στη διεύθυνση http://www.popmatters.com/pm/post/117193-eluvium-similes-new-album-mp3 . Για πρώτη φορά ακούγονται λακωνικά φωνητικά από το Matthew Cooper συνταιριασμένα με την αέρινη αίσθηση της μελωδίας. Ο  Matthew Cooper δηλώνει ικανοποιημένος με το νέο του άλμπουμ καθώς και με  την ολοκλήρωση του soundtrack για την ταινία  Some Days Are Better Than Others σκηνοθετημένη από τον Mr. Matt Mc Cormick. Οπωσδήποτε αξιοπρόσεκτη είναι η επιμέλεια των εξωφύλλων από την Jeannie Lynn που αποτελεί δηλωμένα μέρος της έμπνευσης του project Eluvium και υπενθυμίζει έμπρακτα τη στενή σχέση μουσικής και ζωγραφικής.

Σε καμία περίπτωση δε θα αναφωνήσει από έκπληξη αυτός που θα ακούσει για πρώτη φορά τη μουσική τoυ Matthew Cooper, διότι, όπως και ένας πίνακας αφηρημένης τέχνης,  απαιτεί μία οπτική τριβή, ακουστική και συναισθηματική εδώ, ως προστάδιο για την τέρψη του αυτιού. Σίγουρα ,όμως, ο μουσικός κώδικας στο σχήμα Eluvium αποκαλύπτεται σταδιακά και μας συγκινεί, όπως ανεβαίνουμε ψηλότερα σε ένα λόφο για να δούμε καλύτερα τη θέα που απλώνεται στα μάτια μας.