Menu

“We‘re on the same curve, just on opposite ends…” Η φράση αυτή, που απευθύνει ο Σαμ Τζάκσον στον Μπρους Γουίλις στα μισά περίπου του «Άφθαρτου», συνοψίζει με τον τρόπο της το έργο ενός από τους πιο ενδιαφέροντες, ιδιαίτερους αλλά και πιο παραγνωρισμένους δημιουργούς της εποχής μας: του Μ. Νάϊτ Σιάμαλαν. Η έξοδος στις αίθουσες της χώρας μας της τελευταίας του ταινίας, “Lady in the Water”, αποτελεί την ιδανικότερη αφορμή για κάποιες σκόρπιες σκέψεις πάνω σε αυτό ακριβώς το έργο.

Εξαιρώντας τις δύο πρώτες (και λιγότερο γνωστές) ταινίες του, “Praying with Anger” και “Wide Awake”, όπως και τον «λίγο» και σχετικά παράταιρο «Οιωνό», θα σταθούμε εδώ στις τρεις ταινίες που αποτελούν τον κορμό του έργου του: «Έκτη Αίσθηση», «Άφθαρτος» και «Σκοτεινό Χωριό»..Τρία διαμάντια του φανταστικού, κομμάτια ενός οράματος που παίζει με τις αντιθέσεις, συχνά με τρόπο που αποβαίνει σε βάρος του ίδιου του εαυτού. Αυτό ακριβώς το παιχνίδι με τις αντιθέσεις αποτελεί την σημαντικότερη ίσως διάσταση αλλά και την κυριότερη πηγή «προβλημάτων» για τον ινδικής καταγωγής Αμερικανό καλλιτέχνη: ο Σιάμαλαν είναι αυτή τη στιγμή ένα κινηματογραφικό αμφίβιο, έχοντας τη μοναδική ικανότητα να κολυμπά στα γάργαρα νερά του εμπορικού σινεμά και να διασχίζει με την ίδια άνεση μερικές από τις πιο κακοτράχαλες περιοχές του ποιοτικού. Όντας ταυτόχρονα απολύτως εμπορικός και απολύτως σινεφίλ, βάζει τον πήχη πολύ ψηλά και μπερδεύει τους θεατές του..

Οι τελευταίοι άλλο περιμένουν να δουν μπαίνοντας στην αίθουσα και άλλο αντικρίζουν, “χάνοντας τελικά τη μπάλα”. Και από μια άποψη, πώς να μη γίνει κάτι τέτοιο, όταν έρχονται αντιμέτωποι με μια ταινία για υπερήρωες …χωρίς δράση και ειδικά εφέ, μια ταινία αργή, βαριά και σχεδόν «ευρωπαϊκή» με πρωταγωνιστές τους …Μπρους Γουίλις και Σάμιουελ Τζάκσον. Ή μια ταινία εποχής που εκτυλίσσεται … στην εποχή μας, με «κακούς» τέρατα που …δεν υπάρχουν. Τόσο στον «Άφθαρτο» όσο και στο «Σκοτεινό Χωριό» ο Σιάμαλαν πήγε κινηματογραφικά το όλο πράγμα παραπέρα: έχοντας κερδίσει, μετά την τεράστια επιτυχία της «Έκτης Αίσθησης», την εμπιστοσύνη των στούντιο και συνεπακόλουθα τη δυνατότητα να διαχειρίζεται μεγαλύτερους προϋπολογισμούς, μπόρεσε να πειραματιστεί πάνω στο ύφος, τις ιδέες και τη σκηνοθετική γραμμή που εισήγαγε στην «Έκτη Αίσθηση» και να τα εμπλουτίσει, παγιώνοντας ένα ξεκάθαρο κινηματογραφικό στίγμα. Δυστυχώς και παρά τις κάποιες φωτεινές εξαιρέσεις, το τελευταίο δεν έτυχε, μέχρι στιγμής τουλάχιστον, της αναγνώρισης που θα του άξιζε.

Να φταίει άραγε η υπέρμετρη φιλοδοξία και το ανεπτυγμένο εγώ του σκηνοθέτη; Η προκατάληψη που ανέκαθεν συνόδευε τους περισσότερους από τους σκηνοθέτες που αφιερώνονταν στο φανταστικό; (Κρόνενμπεργκ, Κάρπεντερ, οι Ιταλοί μάστορες των giallo είναι χαρακτηριστικές περιπτώσεις ανάλογης κακομεταχείρισης, αν και όχι οι μοναδικές). Η εγκεφαλικότητα των σεναρίων που μοιάζει να καταπλακώνει και τελικά να αναιρεί την ψυχή των ταινιών; Ή το πάντρεμα των αντιθέσεων που αποξενώνει τους θεατές και αφήνει το πραγματικό νόημα χαμένο στη μετάφραση; Όπως και να ΄χει, το σίγουρο είναι ότι οι ταινίες αυτές- με τη μαγική εξαίρεση της καταπληκτικής «Έκτης Αίσθησης» -καταλήγουν να είναι πoλύ mainstream για το arthouse κοινό και πολύ arthouse για το mainstream κοινό. Χωράνε άραγε στην ίδια ταινία απόηχοι από τη μαεστρία και την πληθωρικότητα ενός Σπίλμπεργκ ή ενός Χίτσκοκ συνδυασμένοι με την ιδιαιτερότητα και το ασκητικό ύφος των Νταρντέν ή του Καουρισμάκι; Σίγουρα το στοίχημα είναι μεγάλο και δύσκολο να αποδώσει.

Το ρεαλιστικό και το φανταστικό, το εμπορικό και το σινεφίλ, η βιρτουοζιτέ και η λιτότητα, το «προφανές» του αμερικανικού σινεμά και το «δυσκοίλιο» του ευρωπαϊκού, το εγκεφαλικό και το συναισθηματικό: όλα άκρα αντίθετα, όλα όμως και σημεία που ανήκουν στην «ίδια καμπύλη»: αυτή του σινεμά. Το «Lady in the Water” μας δίνει την ευκαιρία να συνειδητοποιήσουμε αυτή την απλή μα τόσο ουσιώδη αλήθεια για άλλη μια φορά. Ας ελπίσουμε το αποτέλεσμα να φανεί αντάξιο των προσδοκιών μας.

Σχολιάστε

Η ηλ. διεύθυνση σας δεν δημοσιεύεται. Τα υποχρεωτικά πεδία σημειώνονται με *

Αυτός ο ιστότοπος χρησιμοποιεί το Akismet για να μειώσει τα ανεπιθύμητα σχόλια. Μάθετε πώς υφίστανται επεξεργασία τα δεδομένα των σχολίων σας.